Tác động của tệ nạn ma túy và tình hình tội phạm về ma túy trong nước được dự báo vẫn diễn biến phức tạp vì vậy phạm vi bài viết này sẽ đưa ra các biện pháp để ngăn chặn tội phạm về ma túy.
Bài viết được thực hiện bởi: Luật gia Huỳnh Thu Hương – Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198
Những biện pháp ngăn chặn không cho tội phạm xảy ra được hiểu là những biện pháp kiểm soát xã hội và quản lý xã hội đối với điều kiện tồn tại của hành vi phạm tội tiềm tàng, người phạm tội tiềm tàng và nạn nhân tiềm tàng của tội phạm nhằm làm tê liệt quá trình chuẩn bị và thực hiện tội phạm. Những biện pháp ngăn chặn không cho tội phạm xảy ra được xây dựng trên cơ sở của trạng thái chưa xảy ra của các tội phạm về ma túy nhưng nó sắp xảy ra và đang tiềm tàng. Do đó, cần thiết phải có những biện pháp thích ứng để ngăn chặn, không để nó xảy ra (những yếu tố tiêu cực thuộc về nguyên nhân của tội phạm này thì vẫn còn tồn tại); các biện pháp này gồm có 3 đối tượng tác động:
(1) Tác động vào phương thức thực hiện các tội phạm về ma túy;
(2) Tác động vào chủ thể tiềm tàng của các tội phạm về ma túy;
(3) Tác động vào nạn nhân tiềm tàng của các tội phạm về ma túy.
Các lực lượng chức năng có nhiệm vụ nắm vững tình hình tội phạm về ma túy ở những vùng, những khu vực hay lĩnh vực có nguy cơ cao của sự thực hiện các tội phạm cụ thể về ma túy (những người có điều kiện, khả năng phạm tội về ma túy).
Các biện pháp ngăn chặn tội phạm đang xảy ra là những biện pháp ngăn chặn ở giai đoạn động cơ hoá hành vi phạm tội, ở giai đoạn kế hoạch hoá và cả ở giai đoạn hiện thực hoá hành vi phạm tội. Với tính cách là một bộ phận của phòng ngừa tội phạm trong tội phạm học, nghiên cứu việc ngăn chặn tội phạm áp dụng trong trường hợp tội phạm đang xảy ra là cần thiết. Qua nghiên cứu thực tế, thấy rằng mục tiêu cơ bản của việc ngăn chặn tội phạm là không để cho tội phạm được thực hiện đến cùng. Biện pháp này được hiểu là: (1) Kịp thời phát hiện nhằm chặn đứng hành vi phạm tội về ma túy đang diễn ra, không để cho nó gây thêm thiệt hại thông qua các chủ thể chức năng hoặc được phát hiện bởi các chủ thể khác như các tổ chức, đoàn thể, cơ quan quản lý hành chính nhà nước,… và nhân dân; (2) Chặn đứng quá trình lặp lại của hành vi phạm tội về ma túy, không để cho tội phạm được thực hiện nhiều lần. Các biện pháp ngăn chặn đối với trường hợp này phải được phát hiện sớm bởi lực lượng chức năng hoặc các các chủ thể khác để kịp thời tố giác, tin báo nhằm xác minh, xử lý kịp thời.
Yêu cầu đặt ra cho công tác phòng ngừa tội phạm đối với biện pháp này là mọi hành vi phạm tội về ma túy phải được phát hiện kịp thời, xử lý nhanh chóng, công minh theo đúng quy định của pháp luật. Nói cách khác, là ngăn chặn không để người phạm tội về ma túy che giấu hành vi phạm tội và tiếp tục lặp lại hành vi phạm tội đã thực hiện (có thể rơi vào trường hợp phạm tội nhiều lần, tức là có thể có từ hai lần trở lên phạm cùng một loại tội, trong đó mỗi lần đều đã có đủ yếu tố cấu thành tội phạm, chưa bị truy cứu trách nhiệm hình sự và chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, nay các lần phạm tội đó được xét xử trong cùng một bản án). Trên thực tế, xử lý tội phạm về ma túy cho thấy nếu không phát hiện kịp thời thì ở lần phạm tội sau, mức độ thường nghiêm trọng hơn. Các biện pháp ngăn chặn tội phạm đang xảy ra tập trung vào hai vấn đề sau:
(1) Ngăn chặn khi tội phạm đang được thực hiện;
(2) Ngăn chặn những trường hợp lặp lại của hành vi phạm tội về ma túy.
Luật sư tư vấn pháp luật Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900.6198
Điều 53 BLHS năm 2015 quy định về tái phạm, tái phạm nguy hiểm như sau: “Tái phạm là trường hợp đã bị kết án, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý hoặc thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do vô ý.” Những trường hợp sau đây được coi là tái phạm nguy hiểm: Đã bị kết án về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng do cố ý; đã tái phạm, chưa được xóa án tích mà lại thực hiện hành vi phạm tội do cố ý. Bên cạnh đó, một trong những nguyên tắc xử lý đối với người phạm tội quy định tại điểm c khoản 1 Điều 3 BLHS năm 2015 là “Nghiêm trị người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy, ngoan cố chống đối, côn đồ, tái phạm nguy hiểm, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phạm tội”.
Với số lượng lớn tội phạm về ma túy đã điều tra, truy tố, xét xử và áp dụng các hình phạt hình sự trên toàn quốc trong thời gian qua thì nhất thiết phải quan tâm đến phòng ngừa tái phạm, tái phạm nguy hiểm nhằm ngăn chặn sự lặp lại của hành vi phạm tội đối với những người đã chấp hành xong hình phạt, đã trở lại với cộng đồng, xã hội hoặc đang được áp dụng các hình phạt án treo, cải tạo không giam giữ. Theo đó, cần tập trung vào các vấn đề: Về phía người phạm tội; Về phía nạn nhân; Về phía các cơ quan bảo vệ pháp luật.
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm