Cách đây 2 năm Nhà nước thu hồi đất của gia đình bà A do bà đứng tên để thực hiện xây dựng Trạm y tế, trong quá trình bồi thường bà A không nhất trí phương án bồi thường. Đến nay bà A đã mất không lập di chúc. Hiện tại các con của bà A (là những người được thừa kế theo pháp luật) cũng không nhất trí với phương án bồi thường. Để bảo đảm tiến độ của dự án, Nhà nước muốn tổ chức cưỡng chế để thu hồi diện tích của hộ bà A. Xin hỏi công ty về quy định cưỡng chế trong trường hợp này như thế nào và căn cứ vào văn bản nào để thực hiện?
Theo thông tin bạn cung cấp, bà A là chủ sở hữu của mảnh đất và thuộc đối tượng bị thu hồi đất, bà không đồng ý với phương án bồi thường của nhà nước. Tuy nhiên, khi chưa giải quyết xong vấn đề bồi thường bà A lại mất và không để lại di chúc. Nên trong trường hợp này những người theo hàng thừa kế thứ nhất của bà A (gồm cha, mẹ ruột, cha, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi, chồng của bà A) là những người được thừa hưởng di sản thừa kế, được xác lập quyền đối với mảnh đất của bà A. Nhưng nếu phía những người thừa kế vẫn không đồng ý với phương án bồi thường của Nhà nước thì cơ quan có thẩm quyền sẽ có quyền ra quyết định cưỡng chế và tổ chức cưỡng chế thực hiện cưỡng chế theo quy định của Luật đất đai năm 2013. Cụ thể:
Thứ nhất về nguyên tắc và điều kiện thực hiện quyết định cưỡng chế.
Căn cứ tại Điều 71 Luật Đất đai năm 2013 quy định:
Điều 71. Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất
Nguyên tắc cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 70 của Luật này.
Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất được thực hiện khi có đủ các điều kiện sau đây:
Người có đất thu hồi không chấp hành quyết định thu hồi đất sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng đã vận động, thuyết phục;
Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi;
Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành;
Người bị cưỡng chế đã nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất có hiệu lực thi hành.
Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối không nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế thì Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất và tổ chức thực hiện quyết định cưỡng chế”.
Theo quy định trên thì việc cưỡng chế thu hồi đất phải đảm bảo nguyên tắc tiến hành công khai, dân chủ, khách quan, bảo đảm trật tự, an toàn, đúng quy định của pháp luật; thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế được thực hiện trong giờ hành chính.
Việc cưỡng chế chỉ thực hiện khi đáp ứng đủ điều kiện để thực hiện cưỡng chế sau:
Những người thừa kế đất của bà A không chấp hành quyết định thu hồi đất sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng đã vận động, thuyết phục;
Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất do Chủ tịch UBND cấp huyện đã được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi;
Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành;
Những người thừa kế của bà A đã nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất có hiệu lực thi hành.
Theo đó, khi trường hợp thu hồi đất từ những người thừa kế của bà A có những điều kiện trên thì phía cơ quan có thẩm quyền sẽ tổ chức, tiến hành thủ tục cưỡng chế thu hồi đất.
Thứ hai, về trình tự, thủ tục cưỡng chế thu hồi đất.
Căn cứ tại Khoản 4 Điều 71 Luật Đất đai năm 2013 quy định:
Trình tự, thủ tục thực hiện cưỡng chế thu hồi đất:
Trước khi tiến hành cưỡng chế, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thành lập Ban thực hiện cưỡng chế;
Ban thực hiện cưỡng chế vận động, thuyết phục, đối thoại với người bị cưỡng chế; nếu người bị cưỡng chế chấp hành thì Ban thực hiện cưỡng chế lập biên bản ghi nhận sự chấp hành. Việc bàn giao đất được thực hiện chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày lập biên bản.
Trường hợp người bị cưỡng chế không chấp hành quyết định cưỡng chế thì Ban thực hiện cưỡng chế tổ chức thực hiện cưỡng chế;
Ban thực hiện cưỡng chế có quyền buộc người bị cưỡng chế và những người có liên quan phải ra khỏi khu đất cưỡng chế, tự chuyển tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế; nếu không thực hiện thì Ban thực hiện cưỡng chế có trách nhiệm di chuyển người bị cưỡng chế và người có liên quan cùng tài sản ra khỏi khu đất cưỡng chế.
Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối nhận tài sản thì Ban thực hiện cưỡng chế phải lập biên bản, tổ chức thực hiện bảo quản tài sản theo quy định của pháp luật và thông báo cho người có tài sản nhận lại tài sản”.
Như vậy, trình tự, thủ tục cưỡng chế thu hồi đất được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Trước khi tiến hành cưỡng chế, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thành lập Ban thực hiện cưỡng chế;
Bước 2: Ban thực hiện cưỡng chế vận động, thuyết phục, đối thoại với người thừa kế bị cưỡng chế; họ chấp hành thì Ban thực hiện cưỡng chế lập biên bản ghi nhận sự chấp hành. Việc bàn giao đất được thực hiện chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày lập biên bản. Trường hợp người bị cưỡng chế không chấp hành quyết định cưỡng chế thì Ban thực hiện cưỡng chế tổ chức thực hiện cưỡng chế;
Bước 3: Ban thực hiện cưỡng chế có quyền yêu cầu những người thừa kế của bà A phải ra khỏi khu đất cưỡng chế, tự chuyển tài sản ra khỏi khu đất đó. Trường hợp những người thừa kế của bà A không thực hiện di rời thì ban cưỡng chế có trách nhiệm di chuyển họ ra khỏi phần đất bị thu hồi.
Như vậy, trong trường hợp trên nếu những người thừa kế của bà A không thực hiện quyết định thu hồi đất thì UBND cấp huyện có thể căn cứ vào khoản 2, Khoản 3 Điều 71 Luật Đất đai năm 2013 để ra quyết định cưỡng chế buộc họ phải di rời khỏi khu đất và trả tài sản cho những người đó (hoặc bảo quản tài sản và thông báo cho người có tài sản nhận lại tài sản khi người những người thừa kế từ chối nhận tài sản).
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm