Đi tìm công lý tại dự án Cảng Hàng Không Quảng Ninh

Bởi Nguyễn Hồng Thúy - 19/02/2021
view 437
comment-forum-solid 0

Mò kim đấy bể đi tìm Công lý tại dự án Cảng Hàng Không Quảng Ninh. Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn ban hành quyết định thu hồi đất của hộ gia đình bà Từ Thị Thắm để thực hiện Dự án Cảng Hàng không Quảng Ninh (Sân bay Quốc tế Vân Đồn) từ năm 2016, sau nhiều năm giải quyết khiếu nại theo cách không giống ai. Người bị thu hồi đất lâm vào cảnh bơ vơ, phải đi thuê nhà trong suốt 05 (năm).

Luật gia Trần Hồng Sơn - Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn pháp luật (24/7): 1900 6198

- Nửa thập kỷ đi tìm “công lý”:

Từ những năm 1975, gia đình bà Từ Thị Thắm đã sinh sống ổn định tại thôn Đồng Cậy, xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Nguồn gốc đất là do bố mẹ bà Thắm (ông Từ Khai Thàm, bà Trương Thị Phượng) khai hoang từ những năm 1975, năm 1989 bố mẹ bà Thắm cho con gái (bà Thắm) một phần đất để làm nhà ở và trồng cây lâu năm. Từ đó đến nay, gia đình của bà sinh sống ổn định, yên bình và không có tranh chấp với ai.

Bà Từ Thị Thắm và chồng là Tô Sỹ Tần (mất năm 2014) sinh được 03 người con gái, gồm: Con gái cả là Tô Thị Diệu Thuần sinh năm 1983, kết hôn năm 2010 và đã tách khẩu; con gái thứ hai là Tô Thị Hồng Thuyên sinh ngày 12/10/1985, tháng 07/2012 đăng ký kết hôn với anh Nguyễn Văn Dũng, đến tháng 10/2012 vợ, chồng Tô Thị Hồng Thuyên và Nguyễn Văn Dũng sinh được cháu Nguyễn Ngọc Hân; con gái thứ ba của tôi là Tô Thị Hồng Thu sinh ngày 16/08/1987, tháng 03/2013 đăng ký kết hôn với anh Hoàng Phi Sơn, tháng 03/2014 hai vợ, chồng sinh được cháu Hoàng Tuấn Phong. Cả hai hộ gia đình con gái thứ hai (Tô Thị Hồng Thuyên - Nguyễn Văn Dũng) và hộ gia đình con gái thứ ba của bà Thắm (Tô Thị Hồng Thu - Hoàng Phi Sơn) đều ăn ở, sinh sống ổn định trên mảnh đất được bố mẹ bà Thắm cho cùng với gia đình tôi tại thôn Đồng Cậy, xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh đến nay.

Năm 2015, dự án Cảng Hàng không Quảng Ninh được triển khai thực hiện, gia đình bà Thắm mặc dù biết sắp phải rời xa mảnh đất gắn liền với biết bao kỷ niệm, nhưng vì niềm tin với Đảng, một lòng hướng tới sự nghiệp phát triển chung của Đất nước mà gia đình bà hết sức  hợp tác cùng với các cơ quan, ban, ngành nhằm đẩy nhanh tiến độ Giải phóng mặt bằng. Tổng diện tích đất của hộ gia đình bà bị thu hồi là 841m2 tại thửa đất số 395 tờ Bản đồ GPMB số 05 (Theo Quyết định số 482/QĐ-UBND ngày 08/3/2016 của Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn) và thửa đất số 925 tờ Bản đồ GPMB số 4 (Theo Quyết định số 2228/QĐ-UBND ngày 05/5/2017 của Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn), trong đó: đất ở là 400m2, đất trồng cây lâu năm là 323.5m2, đất rừng sản xuất là 117.5m2. Tại diện tích đất ở đã bị thu hồi của gia đình bà có 05 khẩu, 03 thế hệ, 03 hộ gia đình đang sinh sống ổn định tại thửa đất GPMB thôn Đồng Cậy, xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh.

Gia đình bà Thắm được Ủy ban nhân dân xã Đoàn Kết, Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn bố trí 01 (một) lô đất tái định cư duy nhất mà lãng quên lô đất tái định cư cho hộ phụ chủ xứng đáng được nhận theo đúng quy định của pháp luật, cụ thể là hộ gia đình con gái thứ hai và con gái thứ ba của bà

Trước khi thu hồi đất, hộ gia đình con gái thứ hai và thứ ba của bà đều xây nhà, dựng cửa sinh sống ổn định tại địa phương. Hiện nay, vì lý do bị thu hồi đất để phục vụ dự án “cảng hàng không Quảng Ninh” mà 02 hộ phụ chủ là con gái thứ hai và thứ ba của bà bị xáo trộn, đảo lộn công việc, nơi ăn chốn ở, cuộc sống bấp bênh, hoàn cảnh rất khó khăn, không có đất để xây nhà, phải đi thuê nhà để ở.

Gia đình bà đã nhiều lần đề nghị, kiến nghị Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn về việc giải quyết thêm lô đất tái định cư cho 02 hộ phụ chủ theo quy định của pháp luật nhưng việc thụ lý giải quyết chậm trễ, trì trệ, cụ thể như sau:

Ngày 06/09/2018, bà Từ Thị Thắm gửi đơn khiếu nại UBND huyện Vân Đồn về việc bố trí đất ở tái định cư cho hai con của bà. Đến ngày 20/12/2018, UBND huyện Vân Đồn ban hành Quyết định số 4732/QĐ-CT về việc giải quyết khiếu nại của bà Từ Thị Thắm.

Bà Thắm tiếp tục gửi đơn khiếu nại Quyết định số 4732/QĐ-CT của Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn. Ngày 16/8/2019, Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn ban hành văn bản số 3116/QĐ-CT quyết định về việc giải quyết khiếu nại của bà Từ Thị Thắm.

Ngày 09/9/2019, bà Thắm gửi đơn khiếu nại đối với quyết định số 3116/QĐ-CT ngày 16/8/2019 của Uỷ ban nhân dân huyện Vân Đồn về việc giải quyết khiếu nại của bà Từ Thị Thắm.

- Căn cứ, lý do chính đáng để được bố trí đất tái định cư:

Hai hộ gia đình con gái bà Từ Thị Thắm đủ điều kiện để tách sổ hộ khẩu – các hộ gia đình riêng:

Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định: “Gia đình là tập hợp những người gắn bó với nhau do hôn nhân, quan hệ huyết thống hoặc quan hệ nuôi dưỡng, làm phát sinh các quyền và nghĩa vụ giữa họ với nhau theo quy định của Luật này” (Khoản 2 Điều 3).

Luật Cư trú (năm 2006, sửa đổi bổ sung năm 2013) quy định: Nơi cư trú của công dân: “1- Nơi cư trú của công dân là chỗ ở hợp pháp mà người đó thường xuyên sinh sống. Nơi cư trú của công dân là nơi thường trú hoặc nơi tạm trú. Chỗ ở hợp pháp là nhà ở, phương tiện hoặc nhà khác mà công dân sử dụng để cư trú. Chỗ ở hợp pháp có thể thuộc quyền sở hữu của công dân hoặc được cơ quan, tổ chức, cá nhân cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ theo quy định của pháp luật. Nơi thường trú là nơi công dân sinh sống thường xuyên, ổn định, không có thời hạn tại một chỗ ở nhất định và đã đăng ký thường trú. Nơi tạm trú là nơi công dân sinh sống ngoài nơi đăng ký thường trú và đã đăng ký tạm trú” (Khoản 1 Điều 12).Tách sổ hộ khẩu: “1- Trường hợp có cùng một chỗ ở hợp pháp được tách sổ hộ khẩu bao gồm: (a) Người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và có nhu cầu tách sổ hộ khẩu; (b) Người đã nhập vào sổ hộ khẩu quy định tại khoản 3 Điều 25 và khoản 2 Điều 26 của Luật này mà được chủ hộ đồng ý cho tách sổ hộ khẩu bằng văn bản” (khoản 1 Điều 27).

Như vậy, các hộ gia đình của con gái bà Từ Thị Thắm là Tô Thị Hồng Thuyên – chồng là Nguyễn Văn Dũng, Tô Thị Hồng Thu – chồng là Hoàng Phi Sơn có quan hệ hôn nhân, sinh sống ổn định tại thôn Đồng Cậy, xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh có đủ điều kiện tách sổ hộ khẩu (hộ gia đình riêng).

Hai hộ gia đình con gái của bà Từ Thị Thắm đủ điều kiện được bố trí đất tái định cư:

Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất quy định: “Trường hợp trong hộ gia đình quy định tại Khoản 1 Điều này mà trong hộ có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một (01) thửa đất ở thu hồi thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình” (Khoản 2 Điều 6).

Quyết định số 3000/2017/QĐ-UBND ngày 02/08/2017 về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất theo Luật Đất đai 2013 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh: “Trường hợp hộ gia đình, cá nhân quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này mà trong hộ có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở thu hồi, nếu đủ điều kiện tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú thì việc bố trí tái định cư cho các thế hệ, các cặp vợ chồng cùng chung sống thực hiện như sau: (a) Trường hợp diện tích đất ở bị thu hồi nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 lần hạn mức giao đất, công nhận đất ở theo quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh thì được bố trí 01 ô đất tái định cư…” (Điểm a, Khoản 3, Điều 18).

Hộ gia đình bà Từ Thị Thắm phải được xác định thuộc: “Hộ gia đình có nhiều thế hệ (nhiều cặp vợ chồng theo luật hôn nhân gia đình) cùng chung sống trên một thửa đất ở thu hồi được bồi thường, đủ điều kiện tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú”. Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình.

Đối chiếu với các quy định nêu trên, hộ gia đình bà Từ Thị Thắm đủ điều kiện được bố trí đất tái định cư cho: Hộ gia đình con gái thứ hai của bà Từ Thị Thắm là Tô Thị Hồng Thuyên cùng chồng là Nguyễn Văn Dũng; hộ gia đình con gái thứ ba là Tô Thị Hồng Thu  cùng chồng là Hoàng Phi Sơn.

Như vậy, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh cùng Ban quản lý Dự án Cảng Hàng không Quảng Ninh tại xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh có trách nhiệm căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho hai hộ gia đình con gái của bà Từ Thị Thắm theo đúng quy định pháp luật.

- Bỏ ngoài tai tham mưu, đề xuất của cơ quan chuyên môn:

Ngày 02/01/2020, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh cùng các cơ quan có liên quan tổ chức họp đối thoại với bà Từ Thị Thắm. Sau khi xem xét các quy định của pháp luật, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh ban hành văn bản số 318/BC-TNMT ngày 16/01/2020 với nội dung kiến nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh chấp nhận nội dung khiếu nại của bà Từ Thị Thắm. Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh đã kết luận:Bố trí thêm 01 ô đất tái định cư cho gia đình bà Từ Thị Thắm là đúng theo quy định của pháp luật”.

Kết luận bố trí thêm 01 ô đất tái định cư cho gia đình bà Thắm

Sau khi cơ quan chuyên môn là Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh ban hành văn bản tham mưu chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh trả lời đơn khiếu nại của bà Từ Thị Thắm thì Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh phớt lờ ý kiến và ban hành văn bản trả lời theo hướng bác bỏ.

- 60 ngày dài bằng 1 năm 4 tháng:

Sau hơn 1 năm từ ngày gửi đơn khiếu nại mà không nhận được kết quả giải quyết từ Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh. Ngày 02/01/2021, bà Từ Thị Thắm gửi lá đơn tố cáo hành vi vi phạm của ông Chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh tới Thủ tướng Chính phủ. Ngày 22/01/2021, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh ban hành văn bản số 225/QĐ-UBND quyết định về việc giải quyết khiếu nại của bà Từ Thị Thắm. Như vậy, sau hơn 1 (một) năm 4 (bốn) tháng 11 (mười một) ngày thì cuối cùng Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã trả lời đơn khiếu nại của bà Từ Thị Thắm.

Căn cứ Điều 37 Luật Khiếu nại năm 2011 về “Thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai. Thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý. Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn giải quyết khiếu nại không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể kéo dài hơn, nhưng không quá 70 ngày, kể từ ngày thụ lý”.

Quy định thời hạn giải quyết khiếu nại lâu nhất là 70 ngày (đối với vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn), kể từ ngày thụ lý. Vậy mà, bà Thắm phải đợi chờ hơn 1 năm 4 tháng mới nhận được kết quả giải quyết khiếu nại từ Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh và kết quả đáng ngạc nhiên là trái ngược hoàn toàn so với đề xuất của cơ quan tham mưu là Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh.

Xem thêm:

- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

  1. Bài viết nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
  2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
  3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.

TVQuản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Trả lời.
Thông tin người gửi
Bình luận
Nhấn vào đây để đánh giá
024 66 527 527
0.19696 sec| 1056.141 kb