Trong vụ án dân sự, bị đơn có quyền đưa ra yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn, nếu có liên quan đến yêu cầu của nguyên đơn hoặc đề nghị đối trừ với nghĩa vụ của nguyên đơn. Khi đưa ra yêu cầu phản tố, bị đơn sẽ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính (đóng tiền tạm ứng án phí) và các căn cứ, chứng cứ chứng minh cho yêu cầu của mình. Và, không phải mọi yêu cầu phản tố đều được Tòa án chấp nhận.
Bài viết được thực hiện bởi Luật sư Nguyễn Duy Hội - Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198
Khoản 2 Điều 200 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, yêu cầu phản tố của bị đơn đối với nguyên đơn, được chấp nhận khi thuộc một trong các trường hợp sau đây: a) để bù trừ nghĩa vụ với yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập; b) dẫn đến loại trừ việc chấp nhận một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập; c) Giữa yêu cầu phản tố và yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập có sự liên quan với nhau và nếu được giải quyết trong cùng một vụ án thì làm cho việc giải quyết vụ án được chính xác và nhanh hơn.
Trong giai đoạn thụ lý, giải quyết vụ án dân sự, bị đơn chỉ được yêu cầu phản tố trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải. Đối với thời điểm yêu cầu phản tố của bị đơn, có hai quan điểm như sau:
Sở dĩ, có hai quan điểm nêu trên, bởi lẽ phiên họp kiểm tra việc giao nộp, công khai chứng cứ và hòa giải có thể được tiến hành một lần, hoặc nhiều lần, tùy từng tính chất vụ việc. Việc Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 không quy định thời điểm đề xuất yêu cầu phản tố của bị đơn là trước phiên họp kiểm tra việc giao nộp, công khai chứng cứ và hòa giải lần đầu hay lần lần hai, do đó, tùy từng vụ việc cụ thể, thẩm phán sẽ xem xét việc chấp thuận yêu cầu phản tố. Tuy nhiên, để chắc chắn yêu cầu phản tố của mình sẽ được chấp thuận, bị đơn nên đưa ra yêu cầu trước thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, công khai chứng cứ và hòa giải lần đầu.
Khi có đơn yêu cầu phản tố (nộp theo đúng thời gian luật quy định), Tòa án sẽ xem xét việc thụ lý yêu cầu. Nếu yêu cầu phản tố được chấp thuận, bị đơn sẽ có thông báo nộp án phí và giải quyết theo thủ tục tố tụng. Nếu yêu cầu phản tố không được chấp thuận, Tòa án sẽ ra thông báo cho bị đơn, và hướng dẫn bị đơn khởi kiện tại một vụ án khác. Một số giai đoạn tố tụng mà bị đơn cần lưu ý khi có yêu cầu phản tố sau đây:
Thứ nhất, tham gia phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải
Theo quy định tại Điều 210 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015: Khi kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ, Thẩm phán công bố tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, hỏi bị đơn về việc: (i) việc sửa đổi, bổ sung, thay đổi, rút yêu cầu phản tố, những vấn đề đã thống nhất, những vấn đề chưa thống nhất yêu cầu Tòa án giải quyết; (ii) Tài liệu, chứng cứ đã giao nộp cho Tòa án và việc gửi tài liệu, chứng cứ cho đương sự khác; (iii) Bổ sung tài liệu, chứng cứ; yêu cầu Tòa án thu thập tài liệu, chứng cứ; yêu cầu Tòa án triệu tập đương sự khác, người làm chứng và người tham gia tố tụng khác tại phiên tòa; (iv) Những vấn đề khác mà bị đơn thấy cần thiết.
Để có đáp án nhanh nhất trong lĩnh vực pháp luật đất đai, gọi Tổng đài tư vấn pháp luật (24/7): 1900 6198
Thứ hai, khi tòa án triệu tập hợp lệ
Khi Tòa án triệu tập hợp lệ lần thứ hai, bị đơn có yêu cầu phản tố vắng mặt mà không có người đại diện tham gia phiên tòa thì bị coi là từ bỏ yêu cầu phản tố và Tòa án quyết định đình chỉ giải quyết đối với yêu cầu phản tố, trừ trường hợp bị đơn có đơn đề nghị xét xử vắng mặt. Bị đơn có quyền khởi kiện lại đối với yêu cầu phản tố đó theo quy định của pháp luật.
Thứ ba, thủ tục tại phiên tòa
Bị đơn có quyền được thay đổi, bổ sung, rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu phản tố. Trường hợp nguyên đơn rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện, nhưng bị đơn vẫn giữ nguyên yêu cầu phản tố của mình thì bị đơn trở thành nguyên đơn và nguyên đơn trở thành bị đơn.
Bị đơn hoặc người đại diện của bị đơn có thể đưa ra các câu hỏi, ý kiến, quan điểm để bảo vệ yêu cầu phản tố của mình.
Bản án phải có nội dung vụ án và nhận định của Tòa án phải ghi về yêu cầu phản tố của bị đơn.
Thứ nhất, bị đơn có yêu cầu phản tố nhưng không đóng tạm ứng án phí, tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản và chi phí tố tụng khác thì Tòa án sẽ đình chỉ việc giải quyết yêu cầu của bị đơn.
Thứ hai, trong trường hợp nguyên đơn rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện hoặc đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng, không đề nghị xét xử vắng mặt:
Nếu bị đơn rút yêu cầu phản tố, thì Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án.
Nếu bị đơn không rút hoặc chỉ rút một phần yêu cầu thì Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết đối với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn; bị đơn trở thành nguyên đơn, nguyên đơn trở thành bị đơn.
Xem thêm:
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm