Nội dung bài viết [Ẩn]
Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn ban hành quyết định thu hồi đất của hộ gia đình bà Từ Thị Thắm để thực hiện Dự án Cảng Hàng không Quảng Ninh (Sân bay Quốc tế Vân Đồn) từ năm 2016, nhưng xác định sai về đối tượng thu hồi đất, nên phê duyệt sai phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Người bị thu hồi đất lâm vào cảnh 'không nhà, không cửa' trong suốt 05 (năm) dù có nhiều khiếu nại.
Ròng rã 04 năm kiến nghị, khiếu nại, ngày 02/01/2020, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh đã xác minh và kết luận: “Bố trí thêm 01 ô đất tái định cư cho gia đình bà Từ Thị Thắm là đúng theo quy định của pháp luật”. Đáng lẽ phải khẩn trương 'sửa sai', giảm bớt thiệt hại cho công dân, nhưng sau gần 01 năm, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh vẫn không ban hành quyết định giải quyết khiếu nại, đồng thời nại ra lý do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh 'chưa báo cáo bằng văn bản'.
Công ty Luật TNHH Everest - đơn vị nhận ủy quyền của bà Từ Thị Thắm: (i) Người khiếu nại có đầy đủ căn cứ pháp lý, có đủ điều kiện được bố trí đất tái định cư; (ii) Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh đã không thực hiện đúng trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại, 'chây ì' giải quyết khiếu nại của công dân.
Hộ gia đình bà Từ Thị Thắm (thôn Đồng Cậy, xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh) sinh sống ổn định trên diện tích đất 841 m2 tại thửa đất số 395 từ những năm 1975. Gia đình bà Từ Thị Thắm có 05 khẩu, 03 thế hệ, 03 hộ gia đình, trong đó có 02 hộ gia đình con gái thứ hai (Tô Thị Hồng Thuyên - Nguyễn Văn Dũng) và hộ gia đình con gái thứ ba (Tô Thị Hồng Thu - Hoàng Phi Sơn) đều sinh sống ổn định cùng với gia đình bà Từ Thị Thắm đến thời điểm thu hồi đất.
Năm 2016, Dự án Cảng Hàng không Quảng Ninh được triển khai, toàn bộ diện tích đất của hộ gia đình bà Từ Thị Thắm bị thu hồi. Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn đã bồi thường với giá thấp hơn rất nhiều giá trị thực tế, bố trí 01 lô đất tái định cư cho cả gia đình 05 nhân khẩu, 03 hộ gia đình. Gia đình bà Từ Thị Thắm đã nhiều lần đề nghị, kiến nghị, khiếu nại về việc giải quyết bố trí đất tái định cư cho 02 hộ gia đình con gái của bà theo đúng quy định pháp luật.
Ngày 06/09/2018, bà Từ Thị Thắm gửi đơn khiếu nại lần đầu tiên đối với Quyết định số 3116/QĐ-CT về việc bố trí đất ở tái định cư cho hai hộ gia đình con gái Tô Thị Hồng Thuyên - Nguyễn Văn Dũng và Tô Thị Hồng Thu - Hoàng Phi Sơn.
Ngày 20/12/2018, Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn ra Quyết định số 4732/QĐ-CT về việc giải quyết khiếu nại của bà Từ Thị Thắm, trong đó có nội dung: "Không chấp nhận nội dung đơn khiếu nại của bà Từ Thị Thắm...". Không đồng ý với quyết định nêu trên, ngày 09/09/2019, bà Từ Thị Thắm tiếp tục gửi đơn khiếu nại lần thứ hai, yêu cầu giải quyết bố trí đất tái định cư cho 02 hộ gia đình con gái theo đúng quy định pháp luật.
Điều 37 Luật khiếu nại năm 2011 quy định về thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai: "Thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý".
Theo quy định nêu trên, thời hạn tối đa để cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai là 60 ngày (tức 02 tháng) kể từ ngày thụ lý. Thế nhưng tính đến ngày 15/08/2020, đã 10 (mười) tháng kể từ ngày gửi đơn khiếu nại và 06 (sáu) lần Công ty Luật TNHH Everest gửi công văn đề nghị các cơ quan nhà nước các thẩm quyền giải quyết đơn khiếu nại theo quy định pháp luật. Cụ thể là:
Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ninh và Ban Thường trực Ủy ban mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh Quảng Ninh cũng đã gửi văn bản về việc chuyển đơn của công dân tới Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh để xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật. Thế nhưng, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh vẫn chưa ra quyết định giải quyết khiếu nại của bà Từ Thị Thắm. Câu hỏi chúng tôi đặt ra: Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh 'quên luật' hay 'cố tình' kéo dài thời hạn giải quyết khiếu nại của công dân? Cơ quan này có hiểu rằng, việc không giải quyết khiếu nại theo thời hạn luật định của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của công dân, làm mất niềm tin của công dân vào chính quyền.
Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh giao sở Tài nguyên và Môi trường xác minh nội dung khiếu nại. Tại buổi đối thoại ngày 02/01/2019, có mặt Ủy ban nhân dân huyện Vân Đồn, Ủy ban nhân dân xã Đoàn Kết, đại diện Công ty Luật TNHH Everest, bà Từ Thị Thắm (người khiếu nại), Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh đã kết luận: “Bố trí thêm 01 ô đất tái định cư cho gia đình bà Từ Thị Thắm là đúng theo quy định của pháp luật".
Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn pháp luật (24/7): 1900 6198
Điểm e khoản 3 Điều 29 Luật khiếu nại năm 2011 quy định về nghĩa vụ của người có trách nhiệm xác minh: "Báo cáo kết quả xác minh và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả xác minh". Hướng dẫn quy định này, Khoản 1 Điều 18 Thông tư số 07/2013/TT-TTCP về quy trình giải quyết khiếu nại hành chính (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 02/2016/TT-TTCP) có nội dung: “Người có trách nhiệm xác minh hoặc Tổ trưởng Tổ xác minh phải báo cáo kết quả xác minh nội dung khiếu nại bằng văn bản với người giải quyết khiếu nại hoặc người ban hành quyết định thành lập Tổ xác minh...”. Theo quy định nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh phải báo cáo bằng văn bản với Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh về kết quả xác minh nội dung khiếu nại của bà Từ Thị Thắm.
Ngày 15/6/2020, theo lịch tiếp công dân thường kỳ của Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh, bà Từ Thị Thắm đã đến trụ sở Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh để yêu cầu làm rõ vấn đề này. Tại Ban tiếp công dân, cán bộ tiếp công dân (tên Hoàng) giải thích lý do việc khiếu nại của bà Từ Thị Thắm chưa được giải quyết vì: 'Vụ việc phức tạp và Sở Tài nguyên và Môi trường chưa báo cáo xác minh nội dung khiếu nại bằng văn bản, dẫn đến Ủy ban nhân dân tỉnh chưa có cơ sở, căn cứ để giải quyết khiếu nại'.
Câu hỏi đặt ra: "Tại sao Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh lại không báo cáo xác minh nội dung khiếu nại"; "Công dân còn phải đợi đến khi nào mới nhận được quyết định giải quyết khiếu nại?". Kể từ khi bị thu hồi đất, 02 hộ gia đình con gái của bà Từ Thị Thắm (chị Tô Thị Hồng Thu và Tô Thị Hồng Thuyên) phải thuê nhà. Thời gian thuê nhà kéo dài nhiều năm, tốn kém và không ổn định, dẫn đến kinh tế gia đình thêm khó khăn. Đến nay, 02 hộ gia đình đang ở nhờ nhà người thân để duy trì công việc và trang trải cuộc sống.
Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn pháp luật (24/7): 1900 6198
Luật sư Nguyễn Thị Yến - Công ty Luật TNHH Everest - phân tích rõ hơn về căn cứ pháp lý mà hộ gia đình bà Từ Thị Thắm đủ điều kiện được bố trí bổ sung 01 lô đất tái định cư:
Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định: “Gia đình là tập hợp những người gắn bó với nhau do hôn nhân, quan hệ huyết thống hoặc quan hệ nuôi dưỡng, làm phát sinh các quyền và nghĩa vụ giữa họ với nhau theo quy định của Luật này” (Khoản 2 Điều 3).
Luật Cư trú (năm 2006, sửa đổi bổ sung năm 2013) quy định: Nơi cư trú của công dân: “1- Nơi cư trú của công dân là chỗ ở hợp pháp mà người đó thường xuyên sinh sống. Nơi cư trú của công dân là nơi thường trú hoặc nơi tạm trú. Chỗ ở hợp pháp là nhà ở, phương tiện hoặc nhà khác mà công dân sử dụng để cư trú. Chỗ ở hợp pháp có thể thuộc quyền sở hữu của công dân hoặc được cơ quan, tổ chức, cá nhân cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ theo quy định của pháp luật. Nơi thường trú là nơi công dân sinh sống thường xuyên, ổn định, không có thời hạn tại một chỗ ở nhất định và đã đăng ký thường trú. Nơi tạm trú là nơi công dân sinh sống ngoài nơi đăng ký thường trú và đã đăng ký tạm trú” (Khoản 1 Điều 12).Tách sổ hộ khẩu: “1- Trường hợp có cùng một chỗ ở hợp pháp được tách sổ hộ khẩu bao gồm: (a) Người có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và có nhu cầu tách sổ hộ khẩu; (b) Người đã nhập vào sổ hộ khẩu quy định tại khoản 3 Điều 25 và khoản 2 Điều 26 của Luật này mà được chủ hộ đồng ý cho tách sổ hộ khẩu bằng văn bản" (khoản 1 Điều 27).
Như vậy, các hộ gia đình của con gái bà Từ Thị Thắm là Tô Thị Hồng Thuyên - chồng là Nguyễn Văn Dũng, Tô Thị Hồng Thu - chồng là Hoàng Phi Sơn có quan hệ hôn nhân, sinh sống ổn định tại thôn Đồng Cậy, xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh có đủ điều kiện tách sổ hộ khẩu (hộ gia đình riêng).
Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/05/2014 về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất quy định: “Trường hợp trong hộ gia đình quy định tại Khoản 1 Điều này mà trong hộ có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở thu hồi nếu đủ điều kiện để tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú hoặc có nhiều hộ gia đình có chung quyền sử dụng một (01) thửa đất ở thu hồi thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình” (Khoản 2 Điều 6).
Quyết định số 3000/2017/QĐ-UBND ngày 02/08/2017 về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất theo Luật Đất đai 2013 trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh: “Trường hợp hộ gia đình, cá nhân quy định tại Khoản 1 và Khoản 2 Điều này mà trong hộ có nhiều thế hệ, nhiều cặp vợ chồng cùng chung sống trên một thửa đất ở thu hồi, nếu đủ điều kiện tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú thì việc bố trí tái định cư cho các thế hệ, các cặp vợ chồng cùng chung sống thực hiện như sau: (a) Trường hợp diện tích đất ở bị thu hồi nhỏ hơn hoặc bằng 2,5 lần hạn mức giao đất, công nhận đất ở theo quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh thì được bố trí 01 ô đất tái định cư…” (Điểm a, Khoản 3, Điều 18).
Hộ gia đình bà Từ Thị Thắm phải được xác định thuộc: “Hộ gia đình có nhiều thế hệ (nhiều cặp vợ chồng theo luật hôn nhân gia đình) cùng chung sống trên một thửa đất ở thu hồi được bồi thường, đủ điều kiện tách thành từng hộ gia đình riêng theo quy định của pháp luật về cư trú”. Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho từng hộ gia đình.
Đối chiếu với các quy định nêu trên, hộ gia đình bà Từ Thị Thắm đủ điều kiện được bố trí đất tái định cư cho: Hộ gia đình con gái thứ hai của bà Từ Thị Thắm là Tô Thị Hồng Thuyên cùng chồng là Nguyễn Văn Dũng; hộ gia đình con gái thứ ba là Tô Thị Hồng Thu cùng chồng là Hoàng Phi Sơn.
Như vậy, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh cùng Ban quản lý Dự án Cảng Hàng không Quảng Ninh tại xã Đoàn Kết, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh có trách nhiệm căn cứ vào quỹ đất ở, nhà ở tái định cư và tình thực tế tại địa phương quyết định mức đất ở, nhà ở tái định cư cho hai hộ gia đình con gái của bà Từ Thị Thắm theo đúng quy định pháp luật.
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm