Hợp đồng bảo đảm là hợp đồng phụ của hợp đồng tín dụng, được lập ra với mục đích là xác lập biện pháp bảo đảm cho nghĩa vụ trả nợ của bên vay vốn theo hợp đồng tín dụng.
Về chủ thể
Chủ thể của hợp đồng bảo đảm có thể chính là bên vay hoặc bên thứ ba đứng ra bảo đảm bằng tài sản cho việc thực hiện nghĩa vụ của bên vay theo hợp đồng tín dụng.
Về hình thức
Pháp luật hiện hành quy định rất chặt chẽ về hình thức của hợp đồng bảo đảm đối với cả hai loại hợp đồng thế chấp và hợp đồng cầm cố. Việc cầm cố tài sản, thế chấp tài sản phải được lập thành văn bản, có thể lập thành văn bản riêng hoặc ghi trong hợp đồng chính; Trong trường hợp pháp luật có quy định thì văn bản thế chấp phải được công chứng, chứng thực hoặc đăng ký
Về hiệu lực
Việc ký kết hợp đồng cầm cố tài sản, thế chấp tài sản thế hiện ý chí và sự thỏa thuận giữa bên cho vay, bên vay và bên cầm cố, thế chấp, do vậy, sau khi ký kết thì hợp đồng bảo đảm đã có giá trị ràng buộc nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng. Tuy nhiên, do yếu tố đặc thù của hợp đồng bảo đảm nên pháp luật có quy định những điều kiện để hợp đồng có hiệu lực pháp luật.
Hợp đồng cầm cố tài sản có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản cho bên nhận cầm cố. Thông thường, đối với hợp đồng cầm cố tài sản không phải là tiền, thẻ tiết kiệm, giấy tờ có giá, thì các tổ chức tín dụng thường bổ sung thêm một hoặc cả hai thủ tục công chứng, đăng ký giao dịch bảo đảm.
Hợp đồng thế chấp tài sản chia ra thành nhiều trường hợp, đối với thế chấp nhà ở thì hợp đồng thế chấp có hiệu lực khi được công chứng, chứng thực (Điều 93 Luật Nhà ở năm 2005, Điều 122 Luật Nhà ở năm 2014); đối với thế chấp quyền sử dụng đất thì sau khi đã công chứng, hợp đồng thế chấp chỉ có hiệu lực khi thực hiện đăng ký tại Văn phòng đăng ký nhà đất (Điều 95 Luật Đất đai năm 2013); đối với thế chấp tàu bay, tàu biển thì hợp đồng thế chấp có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký thế chấp tại cơ quan đăng ký tàu bay, tàu biển; đối với thế chấp các tài sản khác thì có hiệu lực sau khi ký hợp đồng, các tổ chức tín dụng có thể lựa chọn việc công chứng hoặc không công chứng loại hợp đồng thế chấp này, đồng thời, các tổ chức tín dụng thường bổ sung thêm thủ tục đăng ký giao dịch bảo đảm tại cơ quan đăng ký giao dịch bảo đảm thuộc Bộ Tư pháp thực hiện.
Hợp đồng bảo đảm sau khi được đăng ký giao dịch bảo đảm theo quy định của pháp luật thì sẽ có giá trị pháp lý đối với bên thứ ba (khoản 3 Điều 323 bộ luật dân sự năm 2005) và Toà án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác không được kê biên tài sản đảm bảo để thực hiện nghĩa vụ khác của bên bảo đảm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Thứ tự đăng ký giao dịch bảo đảm sẽ quyết định thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm được bảo đảm cho nhiều nghĩa vụ (Điều 325 bộ luật dân sự năm 2005).
Dịch vụ tư vấn pháp luật Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn (24/7): 19006198.
Về tính độc lập tương đối với hợp đồng tín dụng
Hợp đồng bảo đảm là hợp đồng phụ, phát sinh từ hợp đồng chính là hợp đồng tín dụng. Tuy nhiên, điểm đặc thù của hợp đồng phụ này là có tính độc lập tương đối với hợp đồng chính, kể cả khi hợp đồng tín dụng bị vô hiệu nhưng hợp đồng phụ là hợp đồng bảo đảm vẫn có hiệu lực.
Trừ trường hợp có thoả thuận của các bên, hợp đồng tín dụng bị vô hiệu mà các bên chưa thực hiện hợp đồng đó thì hợp đồng bảo đảm chấm dứt; nếu đã thực hiện một phần hoặc toàn bộ hợp đồng tín dụng thi hợp đồng bảo đảm không chấm dứt; Hợp đồng bảo đảm vô hiệu không làm chấm dứt hợp đồng tín dụng; Hợp đồng tín dụng bị huỷ bỏ hoặc đơn phương chấm dứt thực hiện mà các bên chưa thực hiện hợp đồng đó thì hợp đồng bảo đảm chấm dứt; nếu đã thực hiện một phần hoặc toàn bộ hợp đồng tín dụng thì hợp đồng bảo đảm không chấm dứt; hợp đồng bảo đảm bị huỷ bỏ hoặc đơn phương chấm dứt thực hiện không làm chấm dứt hợp đồng tín dụng.
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm