Hợp đồng mua bán hàng hóa là sự thỏa thuận giữa các thương nhân theo đó, bên bán có nghĩa vụ giao hàng, chuyến quyền sở hữu hàng hóa cho bên mua và nhận thanh toán; bên mua có nghĩa vụ thanh toán cho bên bán, nhận hàng và quyền sở hữu hàng hóa theo thỏa thuận.
Bài viết được thực hiện bởi: Chuyên viên Huỳnh Thu Hương - Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198
Hình thức của hợp đồng là cách thức thể hiện và ghi nhận ý chí của các bên trong giao kết hợp đồng. Để phù hợp với thực tiễn kinh doanh, Luật thương mại năm 2005 đã quy định hình thức của hợp đồng có thể bàng lời nói, bằng hành vi cụ thể hoặc bàng văn bản. Trong nhiều trường hợp, tùy theo tính chất của hàng hóa hoặc únh phức tạp của quan hệ mua bán mà pháp luật quy định hợp đồng mua bán hàng hóa đó bắt buộc phải được lập thành văn bản hợp đồng, ngoài ra phải tuân thủ các quy định về công chứng, chứng thực.
Hình thức hợp đồng bằng lời nói thường được áp dụng trong quan hệ mua bán hàng hóa có giá trị vừa và nhỏ hoặc giữa các thương nhân đã có quan hệ bạn hàng lâu năm. Các bên có thể gặp nhau trực tiếp thỏa thuận với nhau hoặc trao đổi qua điện thoại.
Hình thức hợp đồng bàng hành vi được thực hiện phô biến trong việc mua bán hàng hóa qua hệ thống siêu thị. Thương nhân bán hàng thể hiện việc muốn bán lừng hóa qua hành vi bầy hàng và niêm yết giá. Thương nhân mua hàng thể hiện việc muốn mua thông qua hành vi lấy hàng và thanh toán tiền. Lựa chọn hình thức hợp đồng bằng văn bản là phố biến giữa các thương nhân trong giai đoạn hiện nay. Các bên trong hợp đồng có the trực tiếp gặp nhau ký kết vào một văn bản hợp đồng hoặc thông qua công văn, tài liệu giao dịch giữa các bên. Luật thương mại năm 2005 cũng thừa nhận các hình thức có giá trị tương đương với văn bàn gồm có diện báo, telex, fax, thông điệp dữ liệu và các hình thức khác theo quy định của pháp luật. Đây là quy định tiến bộ phù hợp với sự phát triển của khoa học kỳ thuật. Hình thức bàng văn bản ghi nhận một cách rõ ràng và cụ thể quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng, thể hiện nhiều ưu điểm như sau: là phương tiện để bên bán và bên mua dễ dàng thực hiện hợp đồng; là chứng cứ trước cơ quan giải quyết tranh chấp nếu có tranh chấp xảy ra.
Mục đích của hợp đồng được xác định thông qua ý chí của chủ thể hướng tới khi giao kết hợp đồng. Đổi với hợp đồng mua bán hàng hóa, chủ thể của hợp đồng là các thương nhân mà thương nhân thực hiện hoạt động mua bán hàng hóa nhằm mục đích phát sinh lợi nhuận. Do đó, mục đích của các bên tham gia hợp đồng mua bán hàng hóa là mục đích sinh lợi. Lưu ý ràng mục đích sinh lợi là mục đích mà các chủ thể mong muốn khi thực hiện không phân biệt trên thực tế, hoạt động này có thu được lợi nhuận hay không thu được lợi nhuận. Trường hợp trong hợp đồng, một bên chú the có thể xác định rõ mục đích sinh lợi thông qua hành vi mua, bán hàng. Đối với chủ thể còn lại thì hành vi mua bán hàng hóa chỉ là nhằm phục vụ, nâng cao hiệu quả của hoạt động sản xuất kinh doanh, không nhằm mục đích trực tiếp phát sinh lợi nhuận, thì cũng được coi là có mục đích lợi nhuận.
Việc nhận diện chính xác hợp đồng mua bán hàng hóa sẽ giúp Luật sư xác định quy định pháp luật để giải quyết về quyền và nghĩa vụ của các bên trong quan hệ hợp đồng. Để nhận diện được bản chất của hợp đồng, trước hết, Luật sư cần nghiên cứu kỹ văn bản hợp đồng và các phụ lục hợp đồng (nếu có) nhàm xác định chủ thể giao kết hợp đồng, mục đích và thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng. Các bên có thỏa thuận về việc giao hàng, chuyển giao quyền sở hữu, nhận hàng và thanh toán không. Bên cạnh đó, Luật sư cũng cần xem xét thực tế quá trình thực hiện hợp đồng của các bên. Có phải các bên trong hợp đồng sau khi có việc giao hàng là thanh toán tiền hàng theo đúng thỏa thuận trong hợp đồng không? Đây là cơ sờ để xác định các bên có ký hợp đồng mua bán hàng hóa giả tạo nhằm che giấu một giao dịch khác không. Luật sư cần lưu ý rang bản chất của hợp đồng không phụ thuộc vào tên gọi của hợp đồng mà phụ thuộc vào thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng.
Các tranh chấp phát sinh từ hành vi vi phạm nghĩa vụ giao hàng của bên bán
Tranh chấp liên quan đến số lượng hàng hóa như giao thiếu hàng, không giao hàng, giao hàng không kèm theo chứng từ hoặc giao chậm chứng từ liên quan...
Tranh chấp liên quan đến chất lượng hàng hóa như giao hàng không đúng quy cách phẩm chất đã thỏa thuận, giao hàng kém chất lượng...
Tranh chấp liên quan đến nghĩa vụ giao hàng: giao hàng không đúng thời gian và địa điếm đã thỏa thuận...
Các tranh chấp phát sinh từ hành vi vi phạm nghĩa vụ của bên mua
Tranh chấp liên quan đến vi phạm nghĩa vụ thanh toán: không thanh toán hoặc chậm thanh toán theo thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng, thanh toán không theo phương thức đã thỏa thuận trong hợp đồng;
Tranh chấp liên quan đến vi phạm nghĩa vụ nhận hàng của bên mua như không nhận hàng, nhận hàng chậm...
Khi tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa phát sinh, bên bị vi phạm thường có các yêu cầu phổ biến sau: Yêu cầu thực hiện nghĩa vụ thanh toán tiền hàng vả tiền lãi phát sinh trên số tiền chậm thanh toán; Yêu cầu buộc thực hiện đúng hợp đồng (trường hợp giao hàng thiếu về số lượng hoặc không đảm bảo chất lượng); Yêu cầu bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm về số lượng, chất lượng hàng hóa, về việc không nhận hàng...;Yêu cầu phạt hợp đồng; Yêu cầu hủy bỏ hợp đồng.
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm