Quy định về chung sống như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn

Bài viết được thực hiện bởi: Luật gia Trần Thị Thu Hoài - Công ty Luật TNHH Everest - Tổng đài tư vấn (24/7): 1900 6198

Trường hợp nào được coi là hôn nhân hợp pháp

Khoản 1 Điều 3 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định như sau: "Hôn nhân là quan hệ giữa vợ và chồng sau khi kết hôn". 

Khoản 5 Điều 3 quy định: "Kết hôn là việc nam và nữ xác lập quan hệ vợ chồng với nhau theo quy định của Luật này về điều kiện kết hôn và đăng ký kết hôn".

Như vậy hôn nhân hợp pháp là việc nam nữ xác lập quan hệ vợ chồng thông qua việc đăng ký kết hôn tại cơ quan có thẩm quyền. Theo đó, để được coi là vợ chồng hợp pháp thì việc đăng ký kết hôn phải đúng theo quy định của pháp luật.

Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 nam nữ muốn được coi là vợ chồng hợp pháp thì phải tuân theo các điều kiện sau:

(i) Nam từ 20 tuổi trở lên, nữ từ 18 tuổi trở lên;

(ii) Nam, nữ tự nguyện kết hôn; Không bị mất năng lực hành vi dân sự;

(iii) Không kết hôn giả tạo;

(iv) Không tảo hôn, cưỡng ép kết hôn, lừa dối kết hôn, cản trở kết hôn;

(v) Không chung sống hoặc kết hôn với: Người đã có vợ chồng; Người có quan hệ huyết thống, có họ trong phạm vi ba đời; Giữa cha, mẹ nuôi với con nuôi, từng là cha mẹ nuôi với con nuôi; Cha chồng với con dâu, mẹ vợ với con rể; Cha dượng với con riêng của vợ, mẹ kế với con riêng của chồng.

Như vậy, việc đăng ký kết hôn giữa nam, nữ đủ điều kiện đăng ký kết hôn phải tuân theo quy định của pháp luật, tại cơ quan có thẩm quyền thì mới được công nhận là vợ chồng hợp pháp.

Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198

Không đăng ký kết hôn vẫn được coi là vợ chồng hợp pháp?

Mặc dù pháp luật hiện hành không công nhận quan hệ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn (Điều 14 Luật Hôn nhân và gia đình 2014) nhưng vẫn có 02 ngoại lệ sau đây:

Nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng trước 03/01/1987

Tại Điều 44 Nghị định 123/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Hộ tịch năm 2014 quy định. Hai người vẫn được công nhận là vợ chồng hợp pháp kể từ ngày hai bên xác lập quan hệ chung sống với nhau như vợ chồng. Khi đó, hai bên nam, nữ được khuyến khích và tạo điều kiện để đăng ký kết hôn.

Nam và nữ chung sống với nhau như vợ chồng từ 03/01/1987 đến trước 01/01/2001

Theo quy định tại Điều 131 Luật Hôn nhân gia đình năm 2014: "Quan hệ hôn nhân và gia đình được xác lập trước ngày Luật này có hiệu lực thì áp dụng pháp luật về hôn nhân và gia đình tại thời điểm xác lập để giải quyết".

Bởi vậy, việc chung sống với nhau như vợ chồng trước 01/01/2015 được áp dụng pháp luật của thời điểm hai người chung sống với nhau.

Khi đó, nếu nam nữ sống chung với nhau như vợ chồng từ 03/01/1987 đến trước 01/01/2001 thì phải có nghĩa vụ đăng ký kết hôn. Thời hạn tối đa đến ngày 01/01/2003. Sau 01/01/2003 mà vẫn không đăng ký thì không được công nhận là vợ chồng.

Đáng lưu ý: Nam nữ chung sống với nhau sau ngày 01/01/2001, không đăng ký kết hôn thì không được công nhận là vợ chồng hợp pháp.

Xem thêm: Ly hôn khi không biết địa chỉ của vợ, chồng đang ở nước ngoài

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

1. Bài viết trong lĩnh vực pháp luật hôn nhân gia đình được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.net.vn