Trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thoả thuận và được tiến hành theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010. Bất kỳ một phương thức giải quyết nào cũng có những nguyên tắc nhất định, trọng tài thương mại không phải là một ngoại lệ. Bài viết sẽ chia sẻ những nguyên tắc cơ bản trong hoạt động xét xử giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại.
Để có đáp án nhanh nhất trong lĩnh vực được nêu trên, gọi Tổng đài tư vấn pháp luật (24/7): 1900 6198
Phương thức giải quyết tranh chấp bằng trọng tài đang trở nên rất phổ biến hiện nay. Đặc biệt trong các tranh chấp về thương mại, đầu tư. Theo đó, phương thức này được điều chỉnh bởi Luật Trọng tài thương mại và các văn bản liên quan. Điều 3 Luật Trọng tài thương mại năm 2010 quy định:
"5. Trọng tài viên là người được các bên lựa chọn hoặc được Trung tâm trọng tài hoặc Tòa án chỉ định để giải quyết tranh chấp theo quy định của Luật này."
Luật quy định trọng tài bao gồm hai loại hình. Đó là:
Trọng tài là một phương thức giải quyết tranh chấp đề cao sự thỏa thuận. Các bên sẽ thống nhất đưa tranh chấp ra trọng tài; lựa chọn pháp luật; hình thức tổ chức hay thời gian tổ chức phiên giải quyết tranh chấp. Quá trình trên sẽ thực hiện theo thỏa thuận giữa hai bên. Điều này khiến giải quyết bằng trọng tài giúp tiết kiện thời gian cho các bên; giúp các thương nhân trách được các thủ tục tố tụng rườm rà, kéo dài.
Xem thêm về Giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế bằng phương thức trọng tài.
Những nguyên tắc giải quyết tranh chấp bằng trọng tài được ghi nhận tại Điều 4 Luật Trọng tài thương mại năm 2010. Cụ thể, nội dung cơ bản của các nguyên tắc trên như sau:
Nguyên tắc thứ nhất thể hiện sự tôn trọng của trọng tài viên đối với các bên tranh chấp về phạm vi thỏa thuận trọng tài và quyền, nghĩa vụ của các bên.
Tôn trọng thỏa thuận của các bên là mục tiêu hàng đầu trong giải quyết tranh chấp thương mại. Tuy nhiên, sự thỏa thuận của các bên phải không vị phạm điều cấm hay trái đạo đức xã hội thì mới được chấp nhận.
Nguyên tắc trên cũng là ưu điểm của trọng tài. Các hoạt động, thủ tục, ... để thực hiện giải quyết tranh chấp đều được thực hiện theo thỏa thuận các bên. Theo đó, phương thức này vẫn đúng quy định pháp luật nhưng linh hoạt hơn phương thức tòa án.
Nguyên tắc này được hiểu là trọng tài viên trong việc giải quyết tranh chấp thương mại đóng vai trò như thẩm phán. Về cơ bản, trọng tài cũng là một hình thức phân xử tranh chấp giữa hai bên. Do đó, hoạt động của trọng tài viên cũng sẽ tương tự như thẩm phán, quyết định về vụ việc, phát quyết về thiệt hại, lỗi, ....
Do đó, để đưa ra quyết định khách quan; cần đảm bảo nguyên tắc vô tư; công bằng; trọng tài viên phải có vai trò độc lập với các bên tranh chấp. Họ không được là người có quyền, lợi ích liên quan đến bất kỳ bên tranh chấp nào.
Điều này đảm bảo được sự công bằng khi giải quyết tranh chấp, để đưa ra một quyết định ổn thỏa nhất.
Nguyên tắc bình đẳng về quyền và nghĩa vụ của các bên tranh chấp là nguyên tắc chung trong hoạt động tố tụng. Các bên có quyền và nghĩa vụ như nhau trong tranh chấp. Điều này cho thấy việc giải quyết tranh chấp thương mại bằng hình thức trọng tài thương mại cũng vẫn đảm bảo sự công bằng như tại Tòa án.
Một ưu điểm khác của trọng tài là nguyên tắc xét xử không công khai. Đây là điểm đặc biệt của hình thức giải quyết tranh chấp thương mại bằng hình thức trọng tài thương mại. Việc giải quyết công khai ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín; hoạt động kinh doanh của các bên tranh chấp. Vì vậy việc giải quyết tranh chấp thương mại không công khai là điều cần thiết cho các bên.
Phán quyết của trọng tài viên là chung thẩm. Nghĩa là phán quyết không thể bị kháng cáo; kháng nghị để xét xử lại bởi bất kỳ một trọng tài hay một Tòa án nào khác. Điều có thể làm chỉ là thực hiện theo phán quyết đó hoặc không đồng ý thì một bên yêu cầu Tòa án hủy phán quyết đó. Nguyên tắc này khiến cho việc giải quyết tranh chấp nhanh gọn hơn; tiết kiệm thời gian cho các bên.
Xem thêm:
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm